Các phương pháp khấu hao tài sản cố định là một yếu tố quan trọng trong quản lý tài chính doanh nghiệp. Việc lựa chọn đúng phương pháp khấu hao không chỉ ảnh hưởng đến báo cáo tài chính mà còn tác động đến quyết định đầu tư và phát triển của doanh nghiệp. Dưới đây, Kế Toán 5T sẽ khám phá ba phương pháp khấu hao phổ biến nhất hiện nay.
Phương pháp khấu hao đường thẳng
Phương pháp khấu hao đường thẳng là một trong các phương pháp khấu hao tài sản cố định đơn giản và dễ hiểu nhất. Được áp dụng phổ biến trong các doanh nghiệp, phương pháp này cho phép phân bổ đều giá trị của tài sản cố định trong suốt thời gian sử dụng của chúng.
Định nghĩa và công thức tính mức khấu hao trung bình/năm tháng
Khấu hao đường thẳng được xác định bằng cách chia nguyên giá của tài sản cố định cho số năm sử dụng dự kiến. Công thức tính mức khấu hao trung bình hàng năm là:
Khấu hao hàng năm = Nguyên giá / Thời gian sử dụng
Đối với mức khấu hao hàng tháng, chúng ta có thể chia mức khấu hao hàng năm cho 12. Điều này giúp doanh nghiệp theo dõi chính xác hơn chi phí khấu hao trong từng tháng.
Một ví dụ cụ thể: nếu một máy móc có giá trị nguyên giá là 120 triệu đồng và thời gian sử dụng dự kiến là 5 năm, thì mức khấu hao hàng năm sẽ là 24 triệu đồng (120 triệu / 5 năm).
Ưu – nhược điểm của khấu hao đường thẳng
Ưu điểm lớn nhất của phương pháp khấu hao đường thẳng là sự đơn giản trong việc tính toán. Doanh nghiệp có thể dễ dàng lập kế hoạch tài chính và dự đoán chi phí khấu hao hàng năm. Bên cạnh đó, việc phân bổ đều chi phí cũng giúp giảm bớt áp lực tài chính vào những năm đầu sử dụng tài sản.
Tuy nhiên, phương pháp này cũng tồn tại những nhược điểm. Việc thu hồi vốn từ tài sản cố định diễn ra chậm hơn so với các phương pháp khác. Điều này có thể gây khó khăn cho các doanh nghiệp gặp vấn đề về dòng tiền trong giai đoạn đầu hoạt động.
Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần có điều chỉnh
Tiếp theo trong các phương pháp khấu hao tài sản cố định là khấu hao theo số dư giảm dần. Phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần có điều chỉnh là một giải pháp linh hoạt hơn cho các doanh nghiệp muốn tăng tốc độ khấu hao trong những năm đầu sử dụng tài sản.
Áp dụng cho TSCĐ đầu tư mới, máy móc thiết bị nghiên cứu theo TT 45/2013
Theo Thông tư 45/2013, phương pháp khấu hao theo số dư giảm dần có điều chỉnh được áp dụng chủ yếu cho tài sản cố định đầu tư mới, bao gồm các loại máy móc và thiết bị nghiên cứu. Điều này cho phép doanh nghiệp có thể khấu hao nhanh hơn trong giai đoạn đầu nhằm phục vụ cho việc tái đầu tư hoặc mở rộng sản xuất.
Khi áp dụng phương pháp này, doanh nghiệp sẽ tính khấu hao nhanh bằng tỷ lệ đường thẳng nhân với hệ số (1,5 hoặc 2,0) cho đến khi mức khấu hao đạt đến mức trung bình.
Tính khấu hao nhanh bằng tỷ lệ đường thẳng
Cách tính khấu hao theo phương pháp này có phần phức tạp hơn so với phương pháp đường thẳng. Đầu tiên, doanh nghiệp cần xác định tỷ lệ khấu hao đường thẳng, sau đó nhân với hệ số 1,5 hoặc 2,0 để có được mức khấu hao nhanh hơn trong những năm đầu.
Ví dụ minh họa: nếu tài sản có nguyên giá 100 triệu đồng và tỷ lệ khấu hao theo đường thẳng là 20% (tương đương 20 triệu đồng mỗi năm), thì trong năm đầu tiên, mức khấu hao sẽ là 30 triệu đồng (20 triệu x 1,5). Sau đó, trong các năm tiếp theo, mức khấu hao sẽ điều chỉnh về mức trung bình cho đến khi tài sản hết thời gian sử dụng.
Phương pháp khấu hao theo số lượng, khối lượng sản phẩm
Trong số các phương pháp khấu hao tài sản cố định, phương pháp này ít phổ biến hơn, phù hợp cho những doanh nghiệp sản xuất có thể xác định rõ công suất thiết kế và sản lượng thực tế đạt được.
Áp dụng khi xác định được công suất thiết kế sản lượng thực tế đạt ≥100% công suất
Để áp dụng phương pháp này, doanh nghiệp cần phải có khả năng dự đoán chính xác công suất thiết kế của tài sản cố định cũng như sản lượng thực tế mà nó có thể đạt được. Nếu sản lượng thực tế đạt từ 100% trở lên so với công suất thiết kế, doanh nghiệp mới có thể áp dụng phương pháp này.
Điều này mang lại lợi ích lớn trong việc tối ưu hóa chi phí khấu hao, vì doanh nghiệp chỉ khấu hao dựa trên sản lượng sản xuất thực tế. Điều này giúp tăng tính chính xác và hiệu quả trong việc quản lý chi phí.
Công thức tính khấu hao theo khối lượng sản phẩm
Công thức cơ bản để tính khấu hao theo sản phẩm rất đơn giản:
Khấu hao theo sản phẩm = Nguyên giá / Tổng sản lượng thiết kế * Số lượng sản phẩm thực tế
Nếu tổng sản lượng thiết kế cho tài sản cố định là 10.000 sản phẩm và nguyên giá là 100 triệu đồng, thì mức khấu hao cho mỗi sản phẩm sẽ là 10.000 đồng. Nếu doanh nghiệp sản xuất được 1.500 sản phẩm trong năm, mức khấu hao sẽ là 15 triệu đồng.
Xem thêm:
Các hương pháp khấu hao tài sản cố định đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý tài chính doanh nghiệp. Việc lựa chọn giữa các phương pháp như khấu hao đường thẳng, khấu hao theo số dư giảm dần có điều chỉnh hay khấu hao theo số lượng, khối lượng sản phẩm phụ thuộc vào từng tình huống và đặc thù của doanh nghiệp. Hy vọng bài viết này hữu ích với bạn và hãy tiếp tục ủng hộ website Kế Toán 5T nhé!
