Đối với mỗi doanh nghiệp, việc lựa chọn chế độ kế toán phù hợp là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ giúp công ty đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn hỗ trợ quá trình quản lý tài chính hiệu quả. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là liệu doanh nghiệp có phải đăng ký chế độ kế toán với cơ quan thuế hay không? Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về vấn đề này và làm rõ các trường hợp cần hoặc không cần đăng ký chế độ kế toán.
Các chế độ kế toán cơ bản hiện nay
Hiện nay, các doanh nghiệp tại Việt Nam có thể lựa chọn một trong ba chế độ kế toán chính dựa trên quy mô và tính chất hoạt động:
- Chế độ kế toán theo Thông tư số 200/2014/TT-BTC: Áp dụng cho các doanh nghiệp lớn, đặc biệt là các công ty cổ phần và các doanh nghiệp có quy mô lớn về tài sản và nhân sự. Đây là chế độ kế toán khá chi tiết và yêu cầu các doanh nghiệp phải tuân thủ nghiêm ngặt trong việc lập báo cáo tài chính.
- Chế độ kế toán theo Thông tư số 133/2016/TT-BTC: Dành cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Chế độ này đơn giản hơn so với Thông tư 200 và được thiết kế để phù hợp với các doanh nghiệp có quy mô nhỏ, lượng giao dịch ít và không cần phải áp dụng quá nhiều quy trình phức tạp.
- Chế độ kế toán theo Thông tư số 132/2018/TT-BTC: Đây là chế độ kế toán áp dụng cho các doanh nghiệp siêu nhỏ, với quy mô tài sản và số lượng nhân viên thấp. Chế độ này cũng đơn giản hơn và phù hợp với các công ty mới thành lập hoặc hoạt động trong các ngành nghề có quy mô hạn chế.
Doanh nghiệp có cần đăng ký chế độ kế toán với cơ quan thuế không?
Câu trả lời là Có hoặc Không, tùy thuộc vào loại chế độ kế toán mà doanh nghiệp áp dụng. Dưới đây là các trường hợp cụ thể cho câu hỏi có phải đăng ký chế độ kế toán với cơ quan thuế không:
Doanh nghiệp siêu nhỏ và nhỏ
Nếu doanh nghiệp áp dụng chế độ kế toán theo Thông tư 132 hoặc Thông tư 133 (dành cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và vừa), không cần đăng ký chế độ kế toán với cơ quan thuế. Các doanh nghiệp này có thể tự lựa chọn chế độ kế toán phù hợp mà không phải thông báo với cơ quan thuế, trừ khi có sự thay đổi lớn về quy mô hoặc ngành nghề hoạt động.
Tuy nhiên, nếu doanh nghiệp muốn chuyển sang chế độ kế toán theo Thông tư 200 (chế độ kế toán dành cho doanh nghiệp lớn), thì cần phải đăng ký với cơ quan thuế và thông báo về việc thay đổi chế độ kế toán.
Để hiểu rõ hơn câu hỏi có phải đăng ký chế độ kế toán với cơ quan thuế không, bạn nên biết thế nào là doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa:
- Doanh nghiệp siêu nhỏ: Đây là các doanh nghiệp có quy mô rất nhỏ, với số lượng lao động tham gia bảo hiểm xã hội không quá 10 người. Trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, doanh thu hoặc nguồn vốn của doanh nghiệp không vượt quá 3 tỷ đồng. Đối với lĩnh vực thương mại và dịch vụ, doanh thu có thể lên tới 10 tỷ đồng, nhưng nguồn vốn vẫn không được vượt quá 3 tỷ đồng.
- Doanh nghiệp nhỏ: Doanh nghiệp nhỏ có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội không quá 100 người. Trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, doanh thu không quá 50 tỷ đồng hoặc nguồn vốn dưới 20 tỷ đồng. Đối với lĩnh vực thương mại và dịch vụ, doanh thu không quá 100 tỷ đồng hoặc nguồn vốn không vượt quá 50 tỷ đồng.
- Doanh nghiệp vừa: Các doanh nghiệp vừa có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội không quá 200 người. Trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, doanh thu không quá 200 tỷ đồng và nguồn vốn dưới 100 tỷ đồng. Đối với lĩnh vực thương mại và dịch vụ, doanh thu không vượt quá 300 tỷ đồng, với nguồn vốn dưới 100 tỷ đồng.
Xem thêm: Hướng dẫn chế độ kế toán cho doanh nghiệp vừa và nhỏ
Doanh nghiệp lớn
Doanh nghiệp lớn (có thể cả doanh nghiệp vừa), nếu áp dụng chế độ kế toán theo Thông tư 200, sẽ không cần phải đăng ký chế độ kế toán với cơ quan thuế. Thông tư 200 đã được quy định là mặc định áp dụng cho các doanh nghiệp có quy mô lớn, với các yêu cầu chi tiết về báo cáo tài chính, kiểm toán và các nghĩa vụ tài chính khác. Vì vậy, với câu hỏi có phải đăng ký chế độ kế toán với cơ quan thuế, câu trả lời là Không với doanh nghiệp lớn vì họ tự động phải áp dụng Thông tư 200.
Doanh nghiệp lớn có quy mô lao động từ 201 người trở lên và doanh thu hoặc nguồn vốn vượt qua mức 200 tỷ đồng trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng. Đối với lĩnh vực thương mại và dịch vụ, doanh nghiệp lớn có từ 101 lao động trở lên và doanh thu hoặc nguồn vốn trên 300 tỷ đồng.
Tuy nhiên, nếu có thay đổi trong chế độ kế toán (chuyển từ Thông tư 133 lên Thông tư 200), doanh nghiệp cũng phải thông báo với cơ quan thuế để được ghi nhận chính thức.
Hồ sơ đăng ký chế độ kế toán với cơ quan thuế
Trong trường hợp doanh nghiệp cần phải đăng ký chế độ kế toán với cơ quan thuế (ví dụ như khi chuyển từ Thông tư 133 lên Thông tư 200), hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm:
- Giấy giới thiệu hoặc giấy ủy quyền cho người nộp hồ sơ.
- Công văn đăng ký chế độ kế toán (do doanh nghiệp tự soạn, in ký tên, đóng dấu 02 bản).
- Bản sao giấy phép kinh doanh của doanh nghiệp.
Sau khi chuẩn bị hồ sơ, doanh nghiệp mang đến cơ quan thuế quản lý để được xác nhận. Lưu ý rằng hiện nay, nhiều cơ quan thuế yêu cầu doanh nghiệp đăng ký qua hệ thống thuế điện tử (ETAX), thay vì nộp trực tiếp bằng giấy.
Xem thêm: Làm sao để biết doanh nghiệp theo Thông tư nào?
Thủ tục đăng ký chế độ kế toán qua hệ thống thuế điện tử
Đăng ký qua hệ thống thuế điện tử (ETAX) là một quy trình đơn giản mà doanh nghiệp có thể thực hiện để đăng ký chế độ kế toán mà không cần phải nộp hồ sơ giấy. Một số cơ quan thuế hiện nay yêu cầu doanh nghiệp thực hiện đăng ký chế độ kế toán qua hệ thống thuế điện tử thay vì tiếp nhận hồ sơ giấy truyền thống.
Để thực hiện thủ tục này, doanh nghiệp cần làm theo các bước sau:
- Truy cập vào hệ thống ETAX: Doanh nghiệp cần đăng nhập vào hệ thống thuế điện tử (ETAX) thông qua địa chỉ website của cơ quan thuế.
- Chọn mục “Khai thuế”: Sau khi đăng nhập thành công, bạn sẽ thấy nhiều mục trên giao diện chính của hệ thống. Lúc này, bạn chọn mục “Khai thuế” để tiếp tục các thủ tục liên quan đến thuế.
- Đăng ký tờ khai: Trong mục “Khai thuế”, bạn sẽ chọn “Đăng ký tờ khai” theo yêu cầu của cơ quan thuế. Tùy theo yêu cầu cụ thể của cơ quan thuế đối với doanh nghiệp của bạn (ví dụ: đăng ký chế độ kế toán, phương pháp tính thuế, loại tờ khai…), bạn điền đầy đủ các thông tin cần thiết và nộp qua hệ thống.
Các bước này khá đơn giản và nhanh chóng, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và công sức so với việc nộp hồ sơ giấy tại cơ quan thuế.
Việc có phải đăng ký chế độ kế toán với cơ quan thuế hay không tùy thuộc vào chế độ kế toán mà doanh nghiệp áp dụng và mức độ thay đổi của doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp chọn các chế độ đơn giản như Thông tư 133 hoặc 132, thì không cần phải đăng ký với cơ quan thuế. Tuy nhiên, nếu chuyển sang chế độ kế toán phức tạp hơn, ví dụ như Thông tư 200, doanh nghiệp sẽ cần phải thực hiện thủ tục đăng ký chính thức. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết của Kế Toán 5T!
