Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) tạm tính là nghĩa vụ tài chính quan trọng mà mọi doanh nghiệp cần thực hiện đúng hạn. Nhiều chủ doanh nghiệp và kế toán viên thường băn khoăn về vấn đề không nộp thuế TNDN tạm tính có bị phạt không và mức xử phạt cụ thể khi vi phạm. Bài viết của Kế Toán 5T sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật hiện hành về việc tạm nộp thuế TNDN, những trường hợp bị xử phạt và mức phạt tương ứng. Cùng theo dõi!
Quy định về tạm nộp thuế TNDN theo quý
Nguyên tắc xác định số thuế TNDN tạm nộp
Theo Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ, nguyên tắc xác định số thuế TNDN tạm nộp theo quý phải dựa trên kết quả thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh của người nộp thuế (NNT).
Cụ thể, tại điểm b khoản 6 Điều 8 của Nghị định này quy định:
- Đối với NNT thuộc diện lập báo cáo tài chính quý theo quy định pháp luật kế toán: việc xác định số thuế TNDN tạm nộp phải căn cứ vào báo cáo tài chính quý và các quy định pháp luật về thuế.
- Đối với NNT không thuộc diện lập báo cáo tài chính quý: việc xác định số thuế TNDN tạm nộp dựa trên kết quả sản xuất kinh doanh quý và các quy định pháp luật về thuế.
Yêu cầu về số thuế tạm nộp
Nghị định 126/2020/NĐ-CP đưa ra yêu cầu quan trọng: tổng số thuế TNDN đã tạm nộp của 03 quý đầu năm tính thuế không được thấp hơn 75% số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán năm. Đây là quy định then chốt để xác định liệu doanh nghiệp có vi phạm về nghĩa vụ tạm nộp thuế hay không.
Không nộp thuế TNDN tạm tính có bị phạt không?
Câu trả lời là Có! Doanh nghiệp sẽ bị xử phạt trong các trường hợp sau:
- Trường hợp nộp thiếu thuế tạm tính: Theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP, trường hợp người nộp thuế nộp thiếu so với số thuế phải tạm nộp 03 quý đầu năm thì phải nộp tiền chậm nộp. Khoản tiền này được tính trên số thuế nộp thiếu kể từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn tạm nộp thuế TNDN quý 03 đến ngày thực nộp số thuế còn thiếu vào ngân sách nhà nước.
- Trường hợp không nộp thuế tạm tính: Khi doanh nghiệp hoàn toàn không nộp thuế TNDN tạm tính, doanh nghiệp sẽ bị tính tiền chậm nộp trên toàn bộ số tiền thuế lẽ ra phải nộp. Việc không nộp thuế TNDN tạm tính có bị phạt không là điều chắc chắn, và mức phạt sẽ tăng theo thời gian chậm nộp.
Mức xử phạt đối với trường hợp nộp thiếu Thuế TNDN tạm tính
Mức phạt chậm nộp thuế
Khi doanh nghiệp không nộp thuế TNDN tạm tính hoặc nộp thiếu so với quy định, mức phạt chậm nộp sẽ được áp dụng là 0,03%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp.
Cụ thể:
- Nếu tổng số thuế tạm nộp trong 3 quý đầu năm thấp hơn 75% số thuế TNDN phải nộp theo quyết toán năm, doanh nghiệp sẽ phải nộp tiền chậm nộp tính trên số tiền nộp thiếu.
- Tiền chậm nộp được tính từ ngày tiếp sau ngày cuối cùng của thời hạn tạm nộp thuế quý 3 đến ngày thực nộp số thuế còn thiếu.
Xử phạt sau quyết toán
Nếu sau khi quyết toán thuế năm mà doanh nghiệp vẫn còn thiếu so với số thuế phải nộp, mức xử phạt 0,03%/ngày sẽ tiếp tục được tính cho đến khi doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ thuế.
Như vậy, câu hỏi không nộp thuế TNDN tạm tính có bị phạt không có câu trả lời rõ ràng: doanh nghiệp không chỉ bị phạt mà còn phải chịu mức phạt tương đối cao nếu kéo dài thời gian chậm nộp.
Trường hợp nào không tính tiền chậm nộp thuế TNDN tạm tính?
Thực chất, không phải mọi trường hợp chậm nộp đều bị phạt. Theo quy định tại khoản 5 Điều 59 Luật Quản lý thuế 2019, có những tình huống đặc biệt doanh nghiệp được miễn tiền chậm nộp:
Trường hợp thanh toán từ ngân sách nhà nước
Người nộp thuế cung ứng hàng hóa, dịch vụ được thanh toán bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước (bao gồm cả nhà thầu phụ được quy định trong hợp đồng với chủ đầu tư và được chủ đầu tư trực tiếp thanh toán) nhưng chưa được thanh toán thì không phải nộp tiền chậm nộp.
Lưu ý quan trọng: Số tiền nợ thuế không tính chậm nộp là tổng số tiền thuế còn nợ ngân sách nhà nước của người nộp thuế nhưng không vượt quá số tiền ngân sách nhà nước chưa thanh toán.
Các trường hợp đặc biệt khác
Theo điểm b khoản 4 Điều 55 Luật Quản lý thuế 2019, không tính tiền chậm nộp trong các trường hợp:
- Trong thời gian chờ kết quả phân tích, giám định
- Trong thời gian chưa có giá chính thức
- Trong thời gian chưa xác định được khoản thực thanh toán
- Các khoản điều chỉnh cộng vào trị giá hải quan
Tầm quan trọng của việc nộp thuế TNDN tạm nộp đúng hạn
Việc nộp thuế TNDN tạm nộp đúng hạn không chỉ giúp doanh nghiệp tránh bị phạt mà còn mang lại nhiều lợi ích khác:
- Đảm bảo tuân thủ pháp luật: Khi thực hiện đúng nghĩa vụ nộp thuế, doanh nghiệp thể hiện tinh thần tôn trọng và tuân thủ các quy định pháp luật. Điều này giúp xây dựng hình ảnh tích cực với cơ quan thuế và các đối tác kinh doanh.
- Tránh các khoản phạt phát sinh: Như đã phân tích ở trên, việc không nộp thuế TNDN tạm tính có bị phạt không là điều khó tránh khỏi. Các khoản phạt chậm nộp có thể tích lũy theo thời gian và trở thành gánh nặng tài chính đáng kể cho doanh nghiệp.
- Lập kế hoạch tài chính hiệu quả: Nộp thuế tạm tính đều đặn theo quý giúp doanh nghiệp phân bổ nguồn lực tài chính hợp lý, tránh tình trạng phải nộp một khoản thuế lớn vào cuối năm tài chính.
Thời hạn nộp thuế TNDN tạm nộp theo quý
Để tránh bị phạt do không nộp thuế TNDN tạm tính, doanh nghiệp cần nắm rõ thời hạn nộp thuế theo quy định hiện hành.
Quy định chung
Theo Điều 55 Luật Quản lý thuế năm 2019, thời hạn nộp thuế TNDN tạm nộp theo quý chậm nhất là ngày 30 của tháng đầu tiên của quý tiếp theo. Cụ thể:
- Quý 1: Nộp chậm nhất ngày 30/4
- Quý 2: Nộp chậm nhất ngày 30/7
- Quý 3: Nộp chậm nhất ngày 30/10
- Quý 4: Nộp chậm nhất khi quyết toán thuế năm
Trường hợp đặc biệt
Đối với lĩnh vực dầu khí:
- Dầu thô: Thuế tài nguyên và thuế TNDN phải nộp trong vòng 35 ngày kể từ ngày xuất bán trong nước hoặc ngày thông quan đối với xuất khẩu.
- Khí thiên nhiên: Việc nộp thuế tài nguyên và thuế TNDN được thực hiện theo tháng.
Hình thức nộp thuế TNDN tạm nộp theo quý
Doanh nghiệp có thể lựa chọn một trong các hình thức sau để nộp thuế TNDN tạm tính:
- Nộp trực tiếp: Doanh nghiệp có thể nộp thuế trực tiếp tại Kho bạc Nhà nước theo hướng dẫn của cơ quan thuế. Phương thức này phù hợp với các doanh nghiệp nhỏ hoặc trường hợp cần nộp gấp.
- Nộp tại cơ quan thuế: Nộp tại cơ quan quản lý thuế nơi doanh nghiệp đăng ký và nộp hồ sơ khai thuế cũng là một lựa chọn phổ biến.
- Nộp qua tổ chức ủy nhiệm thu: Doanh nghiệp có thể thanh toán qua tổ chức được cơ quan thuế ủy nhiệm thu, đảm bảo thuận tiện và đúng quy định.
- Chuyển khoản qua ngân hàng: Đây là phương thức được nhiều doanh nghiệp lựa chọn nhất hiện nay. Việc nộp thuế có thể thực hiện qua ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng hoặc tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán theo quy định pháp luật.
Giải đáp một số câu hỏi thường gặp
Nếu doanh nghiệp lỗ có phải tạm nộp thuế TNDN không?
Theo quy định, nếu doanh nghiệp phát sinh lỗ trong kỳ tính thuế, doanh nghiệp vẫn phải kê khai nhưng không phải nộp thuế TNDN tạm tính cho quý đó. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn phải nộp tờ khai thuế TNDN tạm tính đúng hạn.
Cách tính thuế TNDN tạm nộp khi có nhiều hoạt động kinh doanh?
Khi doanh nghiệp có nhiều hoạt động kinh doanh với mức thuế suất khác nhau, doanh nghiệp cần tính riêng thu nhập và thuế cho từng hoạt động, sau đó tổng hợp để xác định số thuế TNDN tạm nộp.
Có cần điều chỉnh số thuế đã tạm nộp khi quyết toán không?
Có. Khi quyết toán thuế năm, doanh nghiệp sẽ được trừ số thuế đã tạm nộp vào số thuế phải nộp theo quyết toán. Nếu số đã nộp lớn hơn số phải nộp, doanh nghiệp sẽ được hoàn thuế hoặc bù trừ cho kỳ tiếp theo.
Xem thêm:
- Hướng dẫn kê khai thuế đối với doanh nghiệp mới thành lập
- Dịch vụ kế toán thuế trọn gói tại Hà Nội
- Dịch vụ kế toán thuế trọn gói tại Bắc Ninh
Từ những phân tích trên, có thể thấy rõ câu trả lời cho câu hỏi không nộp thuế TNDN tạm tính có bị phạt không là chắc chắn có. Để tránh các khoản phạt không đáng có, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm túc quy định về việc tạm nộp thuế TNDN theo quý. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo Dịch vụ kế toán – thuế của Kế Toán 5T để đảm bảo đúng quy định pháp luật nhé!
