Trong hoạt động kinh doanh, việc nắm rõ quy trình kế toán thuế không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định pháp luật mà còn tối ưu hóa chi phí, tránh rủi ro sai sót. Một hệ thống kế toán thuế bài bản giúp doanh nghiệp vận hành trơn tru, tối ưu dòng tiền và hạn chế các khoản phạt không đáng có. Nhưng làm thế nào để thiết lập một quy trình kê khai và kế toán thuế hiệu quả? Hãy cùng Kế Toán 5T khám phá chi tiết từng bước để đảm bảo doanh nghiệp của bạn luôn tuân thủ quy định và đạt hiệu quả tài chính tốt nhất
Chu trình kế toán thuế theo từng giai đoạn
Để đảm bảo doanh nghiệp hoạt động đúng luật và tối ưu hóa nghĩa vụ thuế, kế toán thuế cần thực hiện nhiều công việc quan trọng theo từng giai đoạn. Từ việc xử lý hóa đơn, kê khai thuế hàng ngày cho đến tổng hợp báo cáo tài chính theo tháng, quý, năm – mỗi bước đều ảnh hưởng trực tiếp đến tính minh bạch và hiệu quả tài chính của doanh nghiệp. Trước tiên, bạn hãy cùng tìm hiểu quy trình kế toán thuế trong từng giai đoạn nhé!
Công việc hàng ngày của kế toán thuế
Mỗi ngày, kế toán thuế phải thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng nhằm quản lý, kiểm soát và ghi chép chính xác các giao dịch tài chính liên quan đến thuế. Dưới đây là những công việc hàng ngày của kế toán thuế mà doanh nghiệp cần chú ý:
- Kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của hóa đơn đầu vào, đầu ra
- Đối chiếu hóa đơn với hợp đồng, phiếu nhập kho, chứng từ thanh toán để đảm bảo tính chính xác.
- Lập bảng kê hóa đơn để phục vụ kê khai thuế giá trị gia tăng (GTGT)
- Đối chiếu công nợ với khách hàng, nhà cung cấp để đảm bảo không có sai sót
- Kiểm tra các khoản thuế phải nộp, thuế còn được khấu trừ để đảm bảo thanh toán đúng hạn
- Ghi nhận các khoản thuế phát sinh vào hệ thống kế toán
- Tư vấn cho ban lãnh đạo về các điều kiện hợp lý để giảm thiểu rủi ro thuế trong các hợp đồng
- Theo dõi các văn bản pháp luật mới liên quan đến thuế để đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đầy đủ
- Sắp xếp hồ sơ thuế khoa học, dễ dàng truy xuất khi cần kiểm tra hoặc thanh tra thuế
Công việc hàng tháng của kế toán thuế
Mỗi tháng, kế toán thuế phải thực hiện hàng loạt nhiệm vụ quan trọng để đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp luật, đồng thời tối ưu hóa các nghĩa vụ thuế. Dưới đây là các nhiệm vụ kế toán thuế cần thực hiện định kỳ hàng tháng.
- Doanh nghiệp kê khai thuế GTGT theo tháng nếu có doanh thu năm trước trên 50 tỷ đồng (theo quy định của Luật Quản lý thuế 2019)
- Nếu doanh nghiệp có số thuế TNCN phải nộp trong tháng từ 50 triệu đồng trở lên, kế toán phải kê khai theo tháng
- Doanh nghiệp mới thành lập dưới 12 tháng phải nộp báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn hàng tháng
Công việc hàng quý của kế toán thuế
Trong quy trình kế toán thuế, giai đoạn từng quý rất quan trọng vì phải thực hiện nhiều nghĩa vụ về thuế. Dưới đây là danh sách công việc cần thực hiện định kỳ hàng quý:
- Nếu doanh nghiệp có doanh thu dưới 50 tỷ đồng, lập và nộp tờ khai thuế GTGT theo quý
- Tính toán thuế TNCN của nhân viên theo quý, bao gồm lương, thưởng, thu nhập chịu thuế
- Tính toán lợi nhuận của doanh nghiệp trong quý để xác định số thuế TNDN phải tạm nộp
- Tổng hợp số lượng hóa đơn đã phát hành, đã sử dụng, hủy bỏ, mất trong quý, từ đó lập báo cáo theo mẫu BC26/AC trên phần mềm HTKK
- Kiểm tra lại số liệu kế toán để đảm bảo số thuế kê khai phù hợp với sổ sách kế toán
Công việc hàng năm của kế toán thuế
Quy trình kế toán thuế mỗi năm sẽ có hai giai đoạn quan trọng: đầu năm và cuối năm. Đây là những thời điểm mà bộ phận kế toán cần tập trung hoàn thành các nghĩa vụ thuế quan trọng để đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật:
Giai đoạn đầu năm:
- Nộp thuế môn bài: Thuế môn bài được nộp theo vốn điều lệ của doanh nghiệp hoặc vốn đầu tư đối với công ty nước ngoài. Mức nộp được quy định theo Nghị định 139/2016/NĐ-CP và Nghị định 22/2020/NĐ-CP
- Nộp Tờ Khai Thuế Giá Trị Gia Tăng (GTGT), Thuế Thu Nhập Cá Nhân (TNCN) & Thuế TNDN Tạm Tính Quý IV
- Tổng hợp số lượng hóa đơn đã sử dụng, hóa đơn bị hủy, mất hoặc còn tồn trong quý IV
Giai đoạn cuối năm:
- Tổng hợp toàn bộ thu nhập của nhân viên trong năm để xác định số thuế TNCN phải nộp
- Tổng hợp toàn bộ doanh thu & chi phí hợp lệ để xác định số thuế TNDN phải nộp
- Tổng hợp toàn bộ sổ sách kế toán, đối chiếu công nợ, kiểm kê tài sản
- Lập báo cáo tài chính, bao gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh,…
Xem thêm: Các trường hợp không phải kiểm tra quyết toán thuế
Hướng dẫn quy trình kế toán thuế chi tiết nhất
Việc thực hiện kế toán thuế cần được tiến hành theo một quy trình bài bản, từ ghi nhận giao dịch kinh tế đến lập báo cáo tài chính và quyết toán thuế. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết các bước trong quy trình kế toán thuế:
- Bước 1 – Ghi nhận nghiệp vụ kinh tế phát sinh: Mọi giao dịch tài chính có ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp cần được ghi nhận kịp thời. Những nghiệp vụ này bao gồm doanh thu từ bán hàng, dịch vụ, mua sắm tài sản cố định, chi phí hoạt động, chi trả lương cho nhân viên, nợ phải trả và các loại thuế phải nộp,…
- Bước 2 – Lập chứng từ kế toán: Sau khi nhận diện nghiệp vụ kinh tế phát sinh, doanh nghiệp cần lập các chứng từ kế toán hợp lệ. Các loại chứng từ bao gồm hóa đơn đầu vào và đầu ra, phiếu thu, phiếu chi, hợp đồng kinh tế, bảng lương, sao kê ngân hàng và các báo cáo thuế. Chứng từ kế toán không chỉ là căn cứ để ghi sổ mà còn là cơ sở để cơ quan thuế kiểm tra tính hợp lệ của các khoản doanh thu, chi phí và thuế phải nộp.
- Bước 3 – Ghi chép sổ sách kế toán: Sau khi lập chứng từ, các nghiệp vụ kế toán cần được ghi nhận vào hệ thống sổ sách kế toán theo đúng nguyên tắc kế toán. Hệ thống sổ sách bao gồm sổ nhật ký chung, sổ cái, sổ chi tiết thuế, sổ công nợ và các loại sổ liên quan khác. Việc ghi sổ kế toán phải đảm bảo chính xác, đúng thời điểm và phản ánh trung thực tình hình tài chính của doanh nghiệp.
- Bước 4 – Bút toán cuối kỳ, bút toán kết chuyển và khóa sổ kế toán: Vào cuối mỗi kỳ kế toán (tháng, quý, năm), kế toán phải thực hiện các bút toán điều chỉnh, bút toán kết chuyển để đảm bảo số liệu kế toán chính xác trước khi lập báo cáo tài chính. Những công việc quan trọng trong bước này bao gồm ghi nhận chi phí trả trước, khấu hao tài sản cố định, phân bổ chi phí, điều chỉnh các khoản thuế phải nộp và xác định lợi nhuận sau thuế.
- Bước 5 – Lập bảng cân đối số phát sinh: Bảng cân đối số phát sinh là báo cáo giúp kiểm tra tính chính xác của các khoản ghi nhận trong sổ kế toán. Bảng này tổng hợp toàn bộ số dư đầu kỳ, số phát sinh trong kỳ và số dư cuối kỳ của các tài khoản kế toán, từ đó xác định số liệu báo cáo tài chính chính xác.
- Bước 6 – Lập báo cáo tài chính và quyết toán thuế: Sau khi hoàn tất các bước trên, kế toán tiến hành lập báo cáo tài chính và báo cáo thuế để nộp cho cơ quan quản lý nhà nước. Các báo cáo quan trọng bao gồm báo cáo kết quả kinh doanh, bảng cân đối kế toán, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, tờ khai thuế giá trị gia tăng, tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế thu nhập cá nhân. Đây là bước cực kỳ quan trọng trong quy trình kế toán thuế của doanh nghiệp.
- Bước 7 – In sổ sách, đóng quyển và lưu hồ sơ: Sau khi hoàn tất báo cáo thuế, kế toán cần in sổ sách, đóng quyển và lưu trữ hồ sơ kế toán theo quy định của Luật Kế toán và Luật Quản lý thuế. Thời gian lưu trữ hồ sơ kế toán thường là từ 5 đến 10 năm, tùy thuộc vào loại chứng từ.
Sơ đồ quy trình kế toán thuế chuẩn nhất
Sơ đồ quy trình kế toán thuế giúp doanh nghiệp quản lý chặt chẽ các nghĩa vụ thuế, từ ghi nhận nghiệp vụ kinh tế đến lập báo cáo tài chính và quyết toán thuế. Quy trình này được thực hiện theo từng bước logic, bao gồm nhận diện giao dịch, lập chứng từ, ghi sổ kế toán, điều chỉnh cuối kỳ, lập báo cáo thuế và lưu trữ hồ sơ.
Xem thêm: Tìm hiểu về dịch vụ đại lý thuế cho doanh nghiệp
Quy trình kế toán thuế đóng vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp quản lý tài chính hiệu quả, tuân thủ pháp luật và tối ưu hóa nghĩa vụ thuế. Việc thực hiện đúng quy trình từ ghi nhận nghiệp vụ, lập chứng từ, ghi sổ, đến lập báo cáo tài chính và quyết toán thuế giúp doanh nghiệp tránh rủi ro, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm chi phí. Để đảm bảo doanh nghiệp của bạn tuân thủ đúng quy định và tối ưu hóa công tác kế toán thuế, hãy liên hệ ngay Kế Toán 5T để được tư vấn và hỗ trợ chuyên nghiệp!
