Từ ngày 01/06/2025, Nghị định 70/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, sửa đổi và bổ sung nhiều quy định quan trọng trong Nghị định 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn và chứng từ. Đây là bước cải cách lớn nhằm hiện đại hóa quản lý thuế, tăng cường minh bạch và hỗ trợ doanh nghiệp thích nghi với xu hướng số hóa. Bài viết này tổng hợp chi tiết các điểm mới của Nghị định 70/2025/NĐ-CP, phân tích ý nghĩa và đưa ra hướng dẫn để doanh nghiệp chuẩn bị hiệu quả, tránh rủi ro pháp lý.
Tổng quan về Nghị định 70/2025/NĐ-CP
Nghị định 70/2025/NĐ-CP, được Chính phủ ban hành ngày 20/03/2025, có hiệu lực từ 01/06/2025, sửa đổi và bổ sung các quy định về hóa đơn, chứng từ trong Nghị định 123/2020/NĐ-CP. Văn bản tập trung vào:
- Cập nhật nguyên tắc lập hóa đơn: Quy định rõ ràng hơn về thời điểm và nội dung hóa đơn.
- Mở rộng đối tượng áp dụng: Bao gồm cả nhà cung cấp nước ngoài tham gia thương mại điện tử.
- Tăng cường quản lý dữ liệu: Đảm bảo minh bạch và kết nối với cơ quan thuế.
- Bãi bỏ quy định không còn phù hợp: Tinh gọn hệ thống pháp lý, giảm thủ tục hành chính.
- Nghiêm cấm các hành vi vi phạm: Tăng mức độ kiểm soát và xử phạt.
Mục tiêu của nghị định là thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp nhưng vẫn đảm bảo tính tuân thủ và minh bạch.
Những điểm mới nổi bật trong Nghị định 70/2025/NĐ-CP
Điều chỉnh thời điểm lập hóa đơn linh hoạt hơn
Nghị định 70/2025/NĐ-CP quy định cụ thể thời điểm lập hóa đơn, mang lại sự linh hoạt nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ:
- Bán hàng hóa: Hóa đơn được lập ngay khi chuyển giao quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng cho người mua, bất kể đã thu tiền hay chưa.
- Xuất khẩu hàng hóa (bao gồm gia công xuất khẩu): Doanh nghiệp có thể tự quyết định thời điểm lập hóa đơn điện tử hoặc hóa đơn thương mại, nhưng không muộn hơn ngày làm việc tiếp theo sau khi hàng hóa thông quan theo quy định hải quan.
- Cung cấp dịch vụ: Hóa đơn được lập khi hoàn thành dịch vụ, hoặc tại thời điểm thu tiền nếu thu trước hoặc trong quá trình cung cấp.
Đối với các ngành đặc thù như bảo hiểm, xổ số, casino, và trò chơi điện tử có thưởng, nghị định bổ sung quy định riêng:
- Bảo hiểm: Lập hóa đơn theo thời điểm ghi nhận doanh thu theo quy định ngành.
- Xổ số truyền thống: Hóa đơn được lập sau khi tổng kết số vé bán trong kỳ, chậm nhất trước kỳ mở thưởng tiếp theo. Doanh nghiệp kinh doanh xổ số đại lý phải gửi dữ liệu vé bán để cơ quan thuế cấp mã hóa đơn.
- Casino và trò chơi điện tử có thưởng: Hóa đơn lập chậm nhất 1 ngày sau khi kết thúc ngày xác định doanh thu (từ 00:00 đến 23:59 cùng ngày). Doanh nghiệp phải truyền dữ liệu doanh thu (số tiền thu trừ số tiền trả thưởng) theo Mẫu 01/TH-DT, Phụ lục IA.
Quy định này giúp doanh nghiệp linh hoạt xử lý nghiệp vụ, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và đúng hạn kê khai thuế.
Mở rộng đối tượng áp dụng hóa đơn điện tử
Nghị định mở rộng đối tượng sử dụng hóa đơn điện tử, đặc biệt hướng đến các nhà cung cấp nước ngoài:
Nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam: Nếu tham gia thương mại điện tử hoặc cung cấp dịch vụ số tại Việt Nam, các đơn vị này có thể tự nguyện đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử (chủ yếu là hóa đơn GTGT).
Điều này phù hợp với xu hướng hội nhập và số hóa toàn cầu, đồng thời tăng cường kiểm soát thuế đối với các giao dịch xuyên biên giới. Đồng thời, quy định này cũng tạo điều kiện cho các tổ chức quốc tế tuân thủ pháp luật Việt Nam, đồng thời đảm bảo công bằng giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Bổ sung và làm rõ thuật ngữ về hóa đơn, chứng từ
Nghị định 70/2025/NĐ-CP bổ sung và giải thích các thuật ngữ quan trọng, giúp thống nhất cách hiểu và áp dụng:
- Hóa đơn điện tử từ máy tính tiền: Là hóa đơn có mã cơ quan thuế hoặc dữ liệu điện tử cho phép tra cứu, được khởi tạo từ thiết bị tính tiền có kết nối trực tiếp với hệ thống thuế.
- Máy tính tiền: Thiết bị hoặc hệ thống có chức năng tính tiền, lưu trữ giao dịch và truyền dữ liệu hóa đơn đến cơ quan thuế.
- Chứng từ điện tử: Dữ liệu điện tử được cấp phát qua phương tiện điện tử, thay thế chứng từ giấy truyền thống.
- Tiêu hủy hóa đơn, chứng từ điện tử: Quy trình xóa dữ liệu đã hết thời hạn lưu trữ, đảm bảo không thể khôi phục.
- Tiêu hủy hóa đơn do cơ quan thuế đặt in: Áp dụng cho các hóa đơn giấy không còn hiệu lực sử dụng.
Các định nghĩa này giúp doanh nghiệp và cơ quan thuế có cơ sở pháp lý rõ ràng, tránh nhầm lẫn trong thực thi.
Bổ sung các hành vi bị nghiêm cấm
Nghị định 70/2025/NĐ-CP sửa đổi Khoản 2, Điều 5 của Nghị định 123/2020/NĐ-CP, liệt kê các hành vi bị cấm đối với tổ chức, cá nhân liên quan đến hóa đơn, chứng từ:
- Làm giả hóa đơn, chứng từ: Sử dụng để thực hiện hành vi trái pháp luật.
- Sử dụng hóa đơn không hợp pháp: Bao gồm hóa đơn giả hoặc sử dụng hóa đơn không đúng mục đích.
- Không truyền dữ liệu hóa đơn điện tử đến cơ quan thuế theo quy định.
- Cản trở công chức thuế: Gây tổn hại sức khỏe, danh dự hoặc cản trở hoạt động thanh tra, kiểm tra.
- Truy cập trái phép hoặc phá hoại hệ thống dữ liệu: Thay đổi, xóa hoặc làm sai lệch thông tin hóa đơn.
- Đưa hối lộ hoặc mưu lợi bất chính: Liên quan đến hóa đơn, chứng từ.
Các hành vi này sẽ bị xử phạt nghiêm khắc, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ quy định về hóa đơn điện tử.
Cập nhật quy định về hóa đơn điện tử từ máy tính tiền
Hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền được áp dụng bắt buộc đối với hộ kinh doanh và doanh nghiệp có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên trong các lĩnh vực như:
- Bán lẻ (trừ ô tô, mô tô, xe máy).
- Ăn uống, nhà hàng, khách sạn.
- Vận tải hành khách, dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ.
- Nghệ thuật, vui chơi, giải trí, chiếu phim.
- Dịch vụ cá nhân khác theo Hệ thống ngành kinh tế.
Nội dung hóa đơn từ máy tính tiền bao gồm:
- Thông tin người bán: Tên, địa chỉ, mã số thuế.
- Thông tin người mua (nếu người mua yêu cầu): Tên, địa chỉ, mã số thuế.
- Chi tiết giao dịch: Tên hàng hóa/dịch vụ, đơn giá, số lượng, giá thanh toán. Nếu áp dụng phương pháp khấu trừ thuế, phải ghi rõ giá chưa thuế GTGT, tiền thuế GTGT và tổng tiền thanh toán có thuế GTGT.
- Thời điểm lập hóa đơn.
- Mã cơ quan thuế hoặc đường dẫn tra cứu: Cho phép người mua kiểm tra thông tin hóa đơn.
Đặc điểm nổi bật:
- Không bắt buộc sử dụng chữ ký số, giảm chi phí và thủ tục cho doanh nghiệp.
- Hóa đơn được gửi qua tin nhắn, email hoặc cung cấp đường dẫn/mã QR để tra cứu và tải về.
- Hóa đơn từ máy tính tiền được coi là hợp pháp khi xác định nghĩa vụ thuế, kể cả bản sao hoặc thông tin tra cứu từ Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.
Quy định này minh bạch hóa giao dịch, đặc biệt trong các ngành bán lẻ và dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng.
Bãi bỏ các quy định không còn phù hợp
Nghị định 70/2025/NĐ-CP bãi bỏ một số nội dung trong Nghị định 123/2020/NĐ-CP từ 01/06/2025, bao gồm:
- Quy định về hủy hóa đơn giấy và lập biên lai hủy.
- Định dạng khấu trừ thuế không còn phù hợp với môi trường điện tử.
- Yêu cầu kết nối Cổng thông tin thuế trong một số trường hợp cụ thể.
- Thời hạn cung cấp thông tin hóa đơn điện tử đã được thay thế bằng quy định mới.
Việc bãi bỏ giúp tinh gọn thủ tục hành chính, phù hợp với xu hướng chuyển đổi số toàn diện.
Doanh nghiệp cần làm gì để chuẩn bị cho ngày 01/06/2025?
Để tuân thủ Nghị định 70/2025/NĐ-CP, doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau:
Đào tạo nhân sự:
- Kế toán: Cập nhật quy định mới về thời điểm lập hóa đơn, nội dung hóa đơn, và truyền dữ liệu.
- Bộ phận bán hàng: Hiểu quy trình lập hóa đơn theo ngành nghề cụ thể.
- Ban quản lý: Giám sát việc tuân thủ và xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh.
Kiểm tra quy trình nội bộ:
- Đảm bảo quy trình lập, lưu trữ và truyền hóa đơn phù hợp với quy định mới.
- Xây dựng kế hoạch xử lý sai sót hoặc sự cố kỹ thuật.
Xem thêm:
Vai trò của Nghị định 70/2025/NĐ-CP đối với doanh nghiệp
Nghị định 70/2025/NĐ-CP không chỉ là văn bản pháp lý mà còn là công cụ thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý tài chính và thuế. Lợi ích bao gồm:
- Giảm rủi ro pháp lý: Tuân thủ đúng quy định giúp tránh phạt hành chính.
- Tăng tính minh bạch: Hóa đơn điện tử kết nối trực tiếp với cơ quan thuế, giảm gian lận.
- Nâng cao hiệu quả quản lý: Tự động hóa quy trình lập hóa đơn, lưu trữ và báo cáo.
- Tăng uy tín doanh nghiệp: Giao dịch minh bạch giúp xây dựng lòng tin với đối tác và khách hàng.
Tuy nhiên, doanh nghiệp cần đầu tư thời gian và nguồn lực để thích nghi, đặc biệt là trong việc nâng cấp hệ thống và đào tạo nhân sự.
Xem thêm:
Nghị định 70/2025/NĐ-CP là bước tiến quan trọng trong hiện đại hóa quản lý thuế, thúc đẩy doanh nghiệp chuyển đổi số và nâng cao hiệu quả hoạt động. Để tận dụng tối đa lợi ích và tránh rủi ro, doanh nghiệp cần chủ động chuẩn bị từ bây giờ. Nếu bạn đang cần tư vấn chi tiết, Kế Toán 5T sẵn sàng tư vấn chi tiết và hỗ trợ triển khai toàn diện!
